TÜBİTAK Öğrenci Projeleri

Yapay Zeka (YZ), insan gibi düşünme, algılama ve yargılama yeteneklerini taklit etmeye çalışan sistemlerdir. Günümüzde YZ teknolojileri hızla gelişmekte, birçok sektörde ve günlük hayatımızda sıklıkla kullanılmaktadır. Bu sık kullanım YZ okuryazarlığını önemli hale getirmiştir. YZ okuryazarlığı, bireylerin YZ teknolojilerini anlama ve eleştirel değerlendirme yeteneklerini ifade eder. İnsanlar karşılaştıkları konseptlere karşı tutum adı verilen, davranışları ve düşünceleri etkileyen tepkiler üretir. YZ’nin kurgusal evrenlerin dışında gerçek hayatta kullanılmaya başlanıp insan hayatına girmesiyle birlikte bu yeni teknolojiye karşı toplumun farklı tabakalarından farklı tutumlar oluşmaya başlamıştır. İnsanların YZ ve teknoloji ile ilgili beslemiş oldukları kaygılar, zamanla YZ ile ilgili tehlikeli ve gizli planların olduğu yönünde komplo teorilerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. YZ’nin bu denli tartışmalı olması, bilimsel bir kanıta ihtiyaç duyulmaksızın literatürde yer eden ve popüler kültürde de oldukça yaygın bir kullanıma sahip olan komplo teorilerinin oluşumuna yol açmaktadır. Bu çalışmada hem YZ okuryazarlığının YZ kaygı ve YZ’ye olan tutumu incelenecek, hem de YZ kaygı durumlarına göre gruplanan katılımcılara orijinal ve YZ ile değiştirilmiş portreler sunulacak olup bu içeriklere verdikleri beyin sinyalleri elektroansefalogram (EEG) yöntemi ile kaydedilecektir. Elde edilen veriler doğrultusunda beyin sinyallerinin spesifik zaman noktalarındaki değişimleri analiz edilecek olup çalışmamızın hipotezlerini yordayıp yordamadığı test edilecektir.

Proje yürütücülüğünü İstinye Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü öğrencisi Muhammet Emin Gökmen'in, danışmanlığını Dr. Öğr. Üyesi Gökçer Eskikurt'un üstlendiği proje için TÜBİTAK-2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırmaları Projeleri Desteği Programı 2024 yılı 1. dönemi tarafından desteklenmeye hak kazanmıştır. İstinye Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü öğrencileri Ahmet Arda Erbil, Aşkın Miraçhan Ergen ve İrem Köçer bu projede araştırmacı olarak yer almaktadır.